Synod artystów, 8 grudnia 2022, Galeria Zielona 13 w Łodzi

Trwa zwołany przez papieża Franciszka Synod powszechny poświęcony pojęciu synodalności. Parafie, diecezje i episkopaty krajów całego świata debatują nad problemami Kościoła.

W wymiarze relacji wewnętrznych trwa namysł nad kondycją jego struktur, wyzwaniem sprawiedliwej podmiotowości różnorodnych grup wiernych, ale także nad sprawami bolesnymi, dialogiem z osobami pozostającymi na marginesie i osobami przez ludzi Kościoła skrzywdzonymi. W wymiarze zewnętrznym wyzwaniem jest przywrócenie katolicyzmowi realistycznej percepcji współczesności i zdolności do adekwatnej odpowiedzi na ogromne wyzwania stojące przed ludzką cywilizacją i kulturą.

Zadziwiające jest jednak to, że choć współczesność przesiąknięta jest na wskroś kulturą obrazu a na naszych oczach dokonują się kolejne rewolucje medialne i głębokie przemiany wizualnej wrażliwości człowieka, kultura wizualna i sztuka współczesna pozostają niemal zupełnie poza optyką synodu.

Dlatego sięgamy do doświadczenia pierwotnego Kościoła i korzystamy z instrumentarium sztuki bazującej na partycypacji i dialogu. Chcemy spotkać się w pustej galerii, aby w toku otwartej dyskusji i symultanicznej akcji artystycznej wspólnie przemyśleć i zwizualizować możliwe dzisiaj relacje wiary i sztuki, zastanowić się jaka powinna być twórczość, która ma sprzyjać spotkaniu z Bogiem i porozmawiać o tym, co twórcy mogą dać wspólnocie Kościoła i jak Kościół może wspierać i integrować kreatywne kompetencje swoich członków.

Zapraszamy do współtworzenia debaty, przynoszenia ze sobą prac oraz do działań wizualnych na miejscu.

Galeria Zielona 13 w Łodzi

kuratorzy: Tomasz Biłka OP, Łukasz Murzyn

Prowadzenie: Wojciech Jędrzejewski OP

Spotkanie poprzedzi Msza święta sprawowana o godz. 15.00 w kościele ojców Dominikanów przy ul. Zielonej 13 w Łodzi

Prowadzenie: Wojciech Jędrzejewski OP

Rozmowy będą dostępne także w streamingu oraz w formie zapisu wieo:

1. Miejsce i rola artystów w Kościele. Co sztuka współczesna może dać Kościołowi? Co Kościół może zrobić dla wierzących i niewierzących artystów?
2. Czy artyści umieją słuchać? Czy mogliby być „uchem” Kościoła? Czy sztuka współczesna może być łącznikiem Kościoła z tymi, którzy są mało słyszalni lub z osobami spoza jego wspólnoty?
3. Czy głos ludzi kultury ma dla Kościoła znaczenie? Czy Kościół zapewnia im odpowiednią przestrzeń do wypowiedzi i czy jej słucha? Co można zrobić w tym obszarze?
4. Czy artyści czują się zaproszeni do czynnego (praktycznego) zaangażowania w liturgię, czy też pozostawia nam się im rolę „widza”?  Co mogą zrobić kapłani by liturgia motywowała twórców do podjęcia misji ewangelizacji?
5. Co hamuje artystów w podejmowaniu misji ewangelizacji we współczesnej kulturze?
6. Co sztuka może wnieść w budowanie dialogu? Czy artyści posiadają kompetencje dialogiczne, które mogłyby być wprowadzone w Kościele? Czy mogą wspomóc dialog międzyreligijny i z niewierzącymi? Jak mogłaby wyglądać współpraca instytucji kościelnych z instytucjami kultury?
7. Jakie są relacje pomiędzy artystami katolikami i artystami identyfikującymi się z innymi wyznaniami chrześcijańskimi? Jakie znaczenie ma dziś teologia ikony? Czy mamy do czynienia z „protestantyzacją” chrześcijaństwa czy może z postchrześcijaństwem? W jaki sposób połączyć siły w obrębie kultury chrześcijańskiej?
8. Jak włączać artystów we współdecydowanie w Kościele? Jak można wyzyskać ich kompetencje na poziomie parafii, diecezji czy w wymiarze powszechnym?
9. Jaka powinna być rola artystów we wspólnym „rozeznawaniu duchowym”? Jakich relacji pomiędzy kapłanami i biskupami a twórcami potrzebujemy?
10. Jak wygląda edukacja kulturalna kleryków? Jak wygląda kształcenie i formacja duchowa artystów? Czy potrzebujemy chrześcijańskiego obiegu sztuki, mocnych instytucji, własnej krytyki artystycznej, wydawnictw, stypendiów i festiwali? Czy potrzebujemy chrześcijańskiej uczelni artystycznej?

Proponowane zagadnienia są próbą zaadresowania pytań synodalnych do środowiska twórców i ludzi kultury. Więcej informacji o synodzie: https://synod.org.pl/

Projekt Synod artystów jest współorganizowany przez zespół badawczy Sztuka i metafizyka działający na Wydziale Sztuki Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, Stowarzyszenie Wspólnota Twórców Chrześcijańskich Vera Icon oraz Galerię Zielona 13 w Łodzi.

Serdecznie zapraszamy!

Tomasz Biłka OP

Wojciech Jędrzejewski OP

Łukasz Murzyn